(VNmorningnews) – Bộ Y tế chỉ đạo khẩn, cảnh báo dịch Marburg gây tử vong cao có thể xâm nhập thành phố. Tổ chức Y tế Thế giới ghi nhận 58 ca ở Rwanda trong đó 13 người qua đời
Đặc biệt khẩn, Cục Y tế Dự phòng (CDC-Bộ Y tế) Việt Nam đã phát đi công văn khẩn yêu cầu các đơn vị liên quan tăng cường giám sát và phòng chống dịch Marburg gây tử vong cao.
Tổ chức Y tế thế giới (WHO) ghi nhận liên quan dịch Marburg gây tử vong cao 15 người đã hồi phục, 30 người đang điều trị, tỷ lệ tử vong 22%, tính đến 11/10. Trước đó, vào cuối tháng 9, Bộ Y tế Rwanda thông báo về một vụ dịch do virus Marburg, sốt xuất huyết lây từ dơi, lần đầu tiên được phát hiện tại nước này. WHO đánh giá nguy cơ lây lan Marburg là thấp ở cấp toàn cầu, khuyến cáo không nên áp dụng bất kỳ hạn chế đi lại và thương mại nào với Rwanda.
Tuy nhiên, một số nước như Hàn Quốc, Trung Quốc, Mỹ đã tăng cường biện pháp y tế tại cửa khẩu nhằm kiểm soát dịch bệnh xâm nhập.
Mới đây, Bộ Y tế Việt Nam cũng chỉ đạo các địa phương triển khai biện pháp kiểm soát bệnh tại cửa khẩu.
Đồng thời, Cục Y tế Dự phòng đề nghị Viện Vệ sinh Dịch tễ/Pasteur, Trung tâm Kiểm dịch Y tế Quốc tế và các Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật tại các tỉnh, thành phố có hoạt động kiểm dịch y tế cập nhật thông tin về các quốc gia và vùng lãnh thổ đang ghi nhận ca bệnh Marburg. Các đơn vị này cần chủ động giám sát chặt chẽ các đối tượng nhập cảnh từ những khu vực có dịch, đồng thời thực hiện đầy đủ các biện pháp bảo hộ cá nhân cho cán bộ, nhân viên y tế và những người tiếp xúc với các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh.
Ngoài ra, các đơn vị cần chuẩn bị sẵn sàng khu vực cách ly tạm thời cho các trường hợp nghi ngờ hoặc mắc bệnh tại cửa khẩu, nếu cần thiết. Cục Y tế Dự phòng cũng yêu cầu tổ chức tập huấn nâng cao năng lực cho cán bộ làm công tác kiểm dịch y tế về giám sát và kiểm soát bệnh Marburg, chú trọng công tác phòng chống nhiễm khuẩn.
Cục cũng khuyến cáo các đơn vị chức năng và địa phương tổ chức truyền thông tại cửa khẩu, thông báo cho hành khách và người dân về các biện pháp phòng chống dịch. Người dân cần thông báo ngay cho cơ sở y tế nếu phát hiện triệu chứng hoặc yếu tố dịch tễ liên quan đến bệnh Marburg trong vòng 21 ngày kể từ ngày nhập cảnh vào Việt Nam.
Các Viện Vệ sinh Dịch tễ/Pasteur sẽ hỗ trợ địa phương trong việc giám sát, phòng chống, lấy mẫu và vận chuyển mẫu bệnh phẩm an toàn. Đồng thời, cần tiếp tục tăng cường năng lực xét nghiệm và chẩn đoán bệnh Marburg, củng cố đội phản ứng nhanh để sẵn sàng ứng phó khi có trường hợp nghi ngờ hoặc mắc bệnh.
Trước đó, Sở Y tế TP.HCM đã kêu gọi người dân hạn chế đi du lịch không cần thiết đến các quốc gia đang bùng phát dịch. Những người đã từng đến các khu vực có dịch cần đi khám ngay nếu có triệu chứng nghi ngờ và cung cấp đầy đủ thông tin về lịch sử di chuyển để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Mặc dù Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đánh giá nguy cơ bùng phát dịch Marburg ở cấp độ toàn cầu là thấp, nhưng một số quốc gia như Hàn Quốc, Trung Quốc và Hoa Kỳ đã tăng cường các biện pháp y tế tại cửa khẩu nhằm kiểm soát dịch bệnh xâm nhập.
Trước đó ngày 13/10, Sở Y tế TPHCM đã có những thông tin về nguy cơ dịch.
Phó giám đốc Sở Y tế TP HCM Nguyễn Văn Vĩnh Châu cho rằng về đường hàng không, nguy cơ bệnh Marburg xâm nhập khá thấp khi thành phố không có đường bay thẳng từ Rwanda và khách nhập cảnh đã được sàng lọc. Khả năng bệnh thâm nhập qua đường hàng hải cũng rất thấp, bởi Rwanda chỉ có một cảng tại Kigali. Theo dữ liệu về tàu nhập cảnh từ đầu năm ngoái đến nay, không có tàu thuyền nào đến trực tiếp từ cảng hàng hải này. Ngoài ra, thời gian vận chuyển từ châu Phi về đến TP HCM qua đường biển thường kéo dài 25-40 ngày, dài hơn thời gian ủ bệnh dài nhất của Marburg (21 ngày).
“Tuy vậy Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật đặc biệt giám sát các hành khách từ các đường bay có liên quan đến Rwanda”, bác sĩ Châu nói.
Sở Y tế TP HCM khuyến cáo người dân hạn chế đi du lịch ở các quốc gia đang có bùng phát dịch. Tham khảo thông tin về các dịch bệnh đăng tải tại các nguồn chính thống, tránh các thông tin chưa được kiểm chứng, gây hoang mang, lo lắng. Người từng đi qua các quốc gia đang có dịch, nếu có những triệu chứng nghi ngờ cần đi khám ngay tại các cơ sở y tế. Cung cấp cho nhân viên y tế đầy đủ thông tin về lịch sử đi đến vùng có dịch để được chẩn đoán và điều trị kịp thời, hạn chế lây nhiễm.
Bệnh Marburg trước đây được gọi là sốt xuất huyết Marburg, lây truyền sang người do tiếp xúc kéo dài khi làm việc trong các hang động là nơi sinh sống của các đàn dơi ăn quả. Sau khi đã thâm nhập vào quần thể người, virus Marburg lây lan từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp (qua da bị tổn thương hoặc niêm mạc) với máu, dịch tiết, nội tạng hoặc các chất dịch cơ thể khác của người bị nhiễm bệnh, cũng như với các bề mặt và vật liệu (giường, quần áo) bị nhiễm các chất dịch này.
Nhân viên y tế là nhóm dễ bị nhiễm trong khi chăm sóc điều trị cho bệnh nhân nếu các biện pháp phòng ngừa kiểm soát nhiễm khuẩn không được tuân thủ nghiêm túc.
Triệu chứng bệnh Marburg (MVD) thường bắt đầu đột ngột, với triệu chứng sốt cao, nhức đầu dữ dội và khó chịu. Đau nhức cơ bắp là một đặc điểm phổ biến. Bệnh nhân tiêu chảy nghiêm trọng, đau bụng, chuột rút, buồn nôn và nôn vào ngày thứ ba của bệnh. Từ 2 đến 7 ngày sau khi xuất hiện các triệu chứng, bệnh nhân thường phát ban không ngứa.
Từ ngày thứ 5 của bệnh, bệnh nhân có biểu hiện xuất huyết, bao gồm có máu tươi trong chất nôn và phân, chảy máu từ mũi, nướu và âm đạo, chảy máu tại các vị trí chích tĩnh mạch. Nguy cơ tử vong xảy ra trong khoảng từ 8 đến 9 ngày sau khi xuất hiện triệu chứng, thường do mất máu nghiêm trọng và sốc. Trong các đợt bùng phát trước đây, tỷ lệ tử vong từ 24% đến 88%. Hiện bệnh chưa có vaccine hoặc thuốc điều trị kháng virus nào được phê duyệt. Nhiều loại vaccine và liệu pháp thuốc đang được nghiên cứu phát triển.
Hầu hết đợt bùng phát MVD xảy ra ở châu Phi cận Sahara. Virus lây lan ra khắp thế giới thông qua khách du lịch mắc bệnh hoặc nhân viên bị lây nhiễm trong phòng thí nghiệm. Căn bệnh này được đặt tên theo thành phố của Đức, nơi các nhà khoa học mắc bệnh đầu tiên vào năm 1967 khi làm thí nghiệm trên những con khỉ nhiễm vi khuẩn nhập khẩu từ châu Phi. Các đợt bùng phát gần đây nhất được báo cáo ở Guinea Xích Đạo và Cộng hòa Tanzania từ tháng 2 đến tháng 6 năm ngoái.